Силјановска – Давкова: Република Македонија меѓу фиромизацијата, македониџизацијата и демакедонизацијата

Во неколкуте, од Нимиц предложени сложени имиња, клучниот збор „Македонија“ за надворешна употреба, фигурира како „Makedoniјa” на светските и други јазици, значи, без превод. Вообичаениот профил на македонски граѓанин, кога го гледа и чита овој нему познат и близок збор, не наоѓа ништо СТРАШНО!!

И на евентуалниот референдум за кој се залагаат ВМРО-ДПМНЕ и СДСМ, за композитно име во кое ќе фигурира зборот „ Македонија“ / Makedonija, можно е граѓаните да не се потресат при заокружувањето на ливче со : Република Нова Македонија, или Република Северна Македонија, или Република Горна Македонија…Вардар Македонија…. зошто, во сите се споменува зборот „Македонија“ !!

Ама, македонскиот граѓанин заслужува информација дека надвор нема да бидеме: Republic of New Macedonia, Republic of Nothern Macedonia, Republic of Upper Macedonia…. туку „ Мејкдониџа/МАКЕДОНИЏА….и/или „Македонија“ на кирилица)!!!

Во прашање е нов поим и збор, кој што, освен ние и македонистите, секој друг тешко ќе може да го изговори, а камоли идентификува.

Чесно е кон предлозите да се приложи аудио материјал/изговор на предложените имиња. Најдобро би било да ги чуеме имињата како звучат изречени од г-дин Нимиц, премиерот Ципрас и премиерот Заев.

Сигурна сум дека најновите предложени имиња ќе звучат неартикулирано и неразбирливо. Тие се во духот на ДЕНОМИНАЦИЈАТА и ДЕМАКЕДОНИЗАЦИЈАТА!!

Предлагам, во дебатите за името и новинарите да презентираат прилог со изговор на новопредложените имиња на англиски, француски, германски, руски…. како и на грчки!!

Ова мора да го чујат граѓаните пред да бидат анкетираните нивните ставови при испитувањето на јавното мислење. Да не говорам за опасноста од сугестибилни и капциозни комбинации при формулацијата на референдумското прашање, врзани за замена на референцата, членството во ЕУ или почетокот на преговорите.

Во потрагата по „ДОСТОИНСТВЕНО КОНЕЧНО РЕШЕНИЕ“ (НОВО ИМЕ), како билет за Брисел, среќни за усогласените три позиции (ЗАЕВ), или седум (ГРУБИ: кој, каде, кога и како го овластил да разговара и преговара!!), треба да фрлиме еден ДОЛГ, ОСТАР И ДЛАБОК поглед на овој линк, на кој има слика од првата (од четирите) страници од најновиот предлог на Нимиц:

https://www.mkd.mk/makedonija/politika/site-predlozi-za-imeto-od-nova-makedonija-preku-republika-makedonija-skopje-do . Се разбира, може и на друго место да се најдат предлозите, а најдобри се грчките извори.

Патем,клучното прашање е: дали решениот спор за името е клучот за решавање на нашите енормни внатрешни проблеми, на егзодусот на младите, на европеизацијата, како што постојано слушаме и читаме? Не верувам. Со „БАЛКАН ЕКСПРЕС“, БЕЗ ЕВРОПСКИ ВОЗЕН РЕД не се стигнува во БРИСЕЛ. Сеуште не сме „полетале“ од место. Останавме недовршена и слаба(weak), а на моменти и пропадната(failed) држава.

Знаете ли дека сеуште не е довршена конститутивната седница на Собранието, зошто не се избрани потпретседателите? Се разбира, по деценија авторитаризам, треба време за ДЕМОКРАТСКИ ЖИВОТ. Ама, не препознавам јасни демократски тенденции. Гледам: опасна криза на лидерството и уште поопасно кокетирање и кооперирање со креаторите и генераторите на политичката и правна криза; понатамошна етнизација/етнократија; јакнење на етносот, наместо на демосот и закана од општествена дезинтеграција; етатизација и слабеење на автентичното цивилно општество; континуитет на партизацијата на државата и конзулство; репартизација, наместо департизација на администрацијата; релативизирање на фашизмот и потценување на антифашизмот како темел на модерна Европа; медиумско конвертитство; еколошка деградација /катастрофа и енормна закана по нашето здравје и ЖИВОТ.

Верувам и е се надевам дека македонските преговарачи знаат дека предлозите на НИМИЦ, со “Makedonija” како дел од сложеното име, се заканувачки не само за АСНОМ-скиот државен и именски континуитет, (што не бил нарушен со придавките: народна, федеративна, или социјалистичка, како што тврдат некои експерти) туку и за МАКЕДОНСКИОТ НАЦИОНАЛЕН и ГРАЃАНСКИ ИДЕНТИТЕТ.

Не смее да се превиди како се изговара БУКВАТА „Ј“ на англиски, француски, или друг јазаик во именката „Macedonija”, зошто може да биде ТРОЈАНСКИ КОЊ во новопредложените имиња.

Чувме дека Министерот Козиас преферира име напишано на „словенски“ (на кирилица) за да не може никој да го прочита, а камоли разбере.

Се поставувуваат неколку прашања врзани за генезата на името на Република Македонија и следат неколку одговори:

1. КАКО станавме членка на Југословенската федерација? Како Народна Република Македонија, врз основа на правото на самоопределување на македонскиот народ, што го вклучува и правото на здружување.

2. КАКО излеговме од СФРЈ? Врз основа на правото на самоопределување до отцепување, згарантирано со Уставот на СФРЈ од 1974 година за шестте републики.

3. КАКО почнува Преамбулата на Уставот од 1991? Со македонскиот народ.

4. КАКО почнува изменетата Преамбула во 2001 год (единствен пример во компартивното уставно право на измена на Преамбула со амандман!)? Со „ граѓаните на Република Македонија, македонскиот народ како и граѓаните кои живеат во нејзините граници кои се дел од другите народи.

Со децении, пред и по осамостојувањето, Република Македонија во меѓународните односи, учествуваше и фигурираше како “Macedonia” (на англиски и шпански), “Mazedonien” (на германски) или “Macédoine” (на француски).

Се разбира, ние мора да инсистираме ова решение ДА ОСТАНЕ, зошто, она што , според Повелбата на ОН важи за сите држави, треба да важи и за Република Македонија, согласно начелото на еднаквост на сите членки на ОН.

Тезата дека името нема врска со идентитетот и дека ние си знаеме КОИ СМЕ, не значи многу во меѓународно-правната комуникација на држави- нации (демос, етнос), зошто, подеднакво важно е кои сте како нација за ДРУГИТЕ и како Ве перцепираат и третираат ТИЕ!! Освен тоа, бесмислено е да се тврди дека тоа што еден народ се вика „македонски“ , а државата „ Македонија“ нема врска!!

Со име на држава, чија транскрипција е “MAКEDONIJA”, таа и НИЕ како нација и граѓани не сме ни ДОСЕГАШН(А)ИТЕ, ни ВЧЕРАШН(А)ИТЕ, туку сме ДРУГ(А)И/нов(а)и, односно ТАА/НИЕ сме „ ОД СЕГА“(EX NUNC), a не „ОД ТОГАШ“ (EX TUNC), што е не само неточно, туку и нехумано и антиисториско.

Во мегународната комуникација , Република Македонија, од 1944 до 1993 беше ословувана како Република Македонија, а од 1993 ( прием во ОН) до денес , во рамките на меѓународните организации и односи, главно, иако не секогаш и во сите , ни се обраќаа со „бивша југословенска РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА“. Пристојни и културни странски политичари и бирократи, свесни за бизарноста на октроираниот акроним, но и за нашата нелагодност и фрустрација, не само како државјани, туку и како индивидуи , посегаа по креативни еуфемизми. Си ги замислувам можните варијациите на тема: изговор на зборот “MAKEDONIJA” !!!

По 25 години преговори (толку долго г-дин Нимиц бил вклучен и во РЕШАВАЊЕТО на Кипарското прашање !!), македонските преговарачи, во стартот треба(ше) да ги отфрлат сега актуелните предлози на г-динот Нимиц и да предложат „СВОИ“, од (богатиот) именик на г-дин Нимиц или надвор од него, зошто тој е само МОДЕРАТОР, а не КРЕАТОР на име на „ суверена“ држава, како што се однесува.

Гордана Силјановска – Давкова

Вработена во битолско средно училиште нападната од колешка

Вработена во средно училиште во Битола нападната од своја колешка.

- На 18.04.2024 во СВР Битола, Х.Т.(28) од Битола пријавила дека во средно училиште во Битола  била физички нападната од нејзината колешка Ј.Н., информира МВР.

Се преземаат мерки за расчистување на настанот.

Приватните специјализанти четврти ден на штрајк

Штрајкот на приватните специјализанти продолжува и понатаму. На денешниот, четврти ден од генералниот штрајк, беше изразена осуда за притисоците што ги имаат од клиниките и од постарите колеги специјалисти.

Доктор Христина Илиоска Чешлароска, специјализант по интерна медицина, трета година, рече дека сака да ги охрабри сите колеги приватни специјализанти, да не подлегнат на притисоците од клиниките и да издржат во оваа нивна борба.

– Со оглед на тоа дека Министерството за здравство и министерот немаат слух за нашите барања, односно се изјаснија само за последното трето барање за решавање на нашиот статус, свесни сме и знаеме дека е тоа долг процес и нашиот статус нема така лесно и брзо да се реши, додаде Илиоска Чешлароска.

Таа појасни дека затоа сакале веднаш да се остварат првите две нивни барања, покачување на месечниот надоместок и воведување на здравствено осигурување. Притоа, истакна, дека со оглед на тоа што тие две барања за кои барале итно да бидат решени, не биле решени, тие ќе продолжеле со нивниот штрајк.

-Бидејќи министерот очигледно нема слух и не гледа дека ние штрајкуваме, во понеделник, во пет до 12, пред Министерството за здравство, повторно ќе се собереме на протест, под мотото, „Пет до 12 за македонското здравство“. Со тоа сакаме да упатиме јасна порака до Министерството за здравство и до целата држава. Затоа што, доколку овие 400 приватни специјализанти не ги добијат своите барања, јас сум сигурна дека на половина од нив, веќе, во некој ќош дома им стои куферот и чекаат само да го спакуваат и да заминат, подвлече Илиоска Чешлароска.

На новинарско прашање, таа одговори дека до сите катедри упатиле барање за поддршка. Јавно се заблагодари на професорката од Медицински факултет, инаку од клиниката за ревматологија, што вчера им даде поддршка. (МИА)

Грејната сезона продолжува поради временските услови

АД ЕСМ ги информира потрошувачите приклучени на системот за централно греење со кој управуваат компаниите формирани од АД ЕСМ, како и подружницата „Енергетика“, дека за 18.4.2023 година се создадени услови за испорака на топлинска енергија.

Оваа информација е во согласност со одлуката на Регулаторната комисија за енергетика и водни услуги на РСМ, а врз основа на прогнозираната средна дневна температура на воздухот во Скопје од 11˚С за 18.4.2023 година од Управата за хидрометеролошки работи. Снабдувањето со топлинска енергија во согласност со регулативата по правило се врши до 15 април, но грејната сезона може да биде продолжена до 30 април во зависност од временските услови, велат од ЕСМ.

Конечната одлука за испорака на топлинска енергија во деновите по 15 април секојдневно ја носи Регулаторната комисија за енергетика и водни услуги на РСМ ако се исполнети условите за снабдување со топлинска енергија, односно доколку прогнозираната средна надворешна температура за наредниот ден е еднаква или помала од 12°С според податоците од Управата за хидрометеоролошки работи на РСМ, се додава во соопштението на ЕСМ.

Популарно