Најголемиот број од сите граѓани на бившите екс-ју простори, како главен виновник ќе ги посочат моменталните власти, како главни и одговорни виновници за колективниот неуспех на економски план. Но, само мал дел од граѓаните се запознаени одблизу со вистинската проблематика околу стандардот на живеење во сите екс ју простори, многу малку знаат дека ние и навистина сме колонија на западниот свет. Секако во Пост модернизмот кој со својата невидлива рака преку призмата на демократијата ни даде нокаут во последната рунда на 20- тиот век иако беше некако по незабележан,сепак им стави акцент на војните и на сите разни валкани игри на Балканот во 90-тите. Го напоменавме зборот колонија, можеби малку чудно ќе ви звучи, но тоа е навистина така, некогаш Индија ни служеше за пример како треба да се колонизира држава од страна на западна сила,но сега сме ние во таа позиција и треба да најдеме начин да го избегнеме тоа. Секако на западот ова немаше да му успее доколку не ја злоупотребеше максимално во крајна истанца позитивната страна на демократијата. Така многумина од читателите особено постарите, се сеќаваат на кризата од 1988 до 1991 година која како пепел зеде сè од земјата за на крај да се круниса со граѓанска војна. Многу малку знаат што навистина се случувало периодот од 1985 година до самиот распад на СФРЈ. Зашто така наеднаш не поделија, зашто наеднаш се случија воени судири ?

Во 1985 година тогашниот претседател на САД, Роналд Реган ја воведе познатата директива за национална безбедност бр 133. во која експлицитно беше наведено дека тогашната Американска полиса, ќе го вметне во тренд пазарниот систем на функционирање во Југославија како замена на тогашниот Социјалистички принцип на функицонирање. Нели, ниту една реформа во туѓа држава не може да се одвива доколку не биде под мониторинг на таканаречените експерти од западот, затоа тие на чело со Роналд Реган, ја создадоа невладината организација NED и на својот говор тој изјави дека Америка ќе се залага за целосна демократизација на целиот Балкан и источен свет, преку бројни мерки. Ален Валштајн, бивши функционер во CIA наведе во неговото тестимонијално сведочење, дека NED не преставува ништо ново и дека CIA продолжува на еден поинаков начин да ја наметнува САД како нова светска сила, низ призмата на невладиниот сектор.Истата таа NED ја финансираше групата CEPI, а таа пак таа ја воведе групата Г17 на која сигурно се сеќавате ? Таа е всушност група на експерти по економија, назначени од ММФ на чело со Вукотиќ, кои на секои избори во Србија тие освојуваат од 7 до 11 проценти од гласовите и секоја одлука од министерството за финансии на Р.С. не може да се примени без тие дадат согласност. Така оваа групација во 1989 -та година ја превзеде улогата на реформатор, бидејќи раководството на Југославија реши да воведе нови економски стандарди . Г17 на чело со Вукотиќ, ги воведе сите нови стандарди диригирани од ММФ. Така тие нови стандарди вклучуваа укинување на социјалните трансфери, намалување на осигурувањата и сите тие беа легализирани преку закони. Наеднаш цела економија започна да пропаѓа.Големите компании започнаа да пропаѓаат, животниот стандард падна на ужасно ниво. Затоа во 1990-та година се случи приватизација преку ликвидација. 1100 фирми пропаднаа за само 12 месеци, Југославија беше приморана да земе 1 милјарда долари кредит од САД , но тука мора да се запази еден многу битен момент.За време на мандатот на Џорџ Буш, тогашниот претседател на САД, преку скратена постапка во конгресот на САД беше изгласана одлука дека за првпат на држава од ЈУГО-Источна Европа ќе и биде дадена помош.Одлуката е во форма на закон изгласана во секоја федерална членка на САД, а во неа експлицитно беше напишано, доколку сакаат републиките и понатаму да примаат ФИНАНСИСКА помош од САД тие ќе мора да тежнеат кон прогласување независност. Тоа и се случи, ние немавме среќа да ги избегнеме особите како Милошевиќ , Шешељ , Алија и Туѓман, затоа цената ја плативме на скапиот начин. Војната заврши, сите знаеме каков беше исходот, нови држави , нови републики. Некој овие распаднати домашни економии требаше да ги финансира, со оглед на тоа што во Југославија беше лимитирана приватнта сопственост, сите фабрики државни беа купени од странски компании. Бидејќи сите ние тежнееме кон Европскиот сон, моравме да ги имплементираме сите новитети за да бидеме достојна членка на ЕУ. Таква беше и мерката за отварање на Европски пазар во домашни рамки. Како и продавање на сите домашни банки. Сите екс ју држави имаат само по една домашна национална банка. Но, секако затоа требаат пари за целиот процес на Европезација да се заврши, преку потпишување на ССА, на сите балкански држави ни беше наметнато да земаме кредити од ММФ. Еднаш дадениот кредит од ММФ, пример 300 милиона евра го даваат на републиката, републиката има 2 проценти камата за него, но тој не оди директно во негови раце туку оди во странски банки , претежно германски и американски, кои преку своите фондови одобруваат за што и како ќе трошите и не само што се наметнува политика туку и долгот ви се зголемува. Секако Европските земји, Балканот и сите Југо-источни земји од Европа не ги гледаа како свои достојни граѓани, тие не гледаат само како работна сила, тоа е факт. Имено ако не ја употребиме компаративната политика нема да има смисла целата колумна. Затоа најдобро е да ја погледнеме Чешка,земја во која шеќерната индустрија носеше околу 65 посто на годишно ниво. Но, на Германците тоа не им одговараше бидејќи, од Куба увезуваа за два пати пониски цени шеќер, 5- те главни фабрики во Чешка за шеќер беа затворени и наместо тоа тие беа претворени во тешка индустрија, за лиење метали, односно за изработување делови за фабрики од Германија како Мерцедес и др. Многу интересно е тоа што предавањето на ова приоритетно право на Чешка да изработува тешки метали и делови за автомобили било неопходно бидејќи само 1 година пред оваа постапка Германија потпишува договор за протокол КЈОТО во кој наведува дека сета тешка индустрија во Германија ќе биде лимитирана. Да ја погледнеме Унгарија, земјата на виното. Вино градбите биле уништени од ниските француски цени на нивното вино, така да сите земјоделци кои се занимивале со овој сектор не биле во можност да ги отплатат кредити во своите банки,па затоа виноградбите им ги купиле странски компании и тоа по ниски цени.Затоа најпознатата винска компанија Токај е под сопственост на ЕУ.Да се навратиме малку кон Балканот, многу ни е интересно кога ќе кажеме ние имаме Европски пазар, европски производи, европски стандарди. Секако 90 проценти од луѓето не се ни запознаени со вистинскиот проблем позади оваа игра на зборови која секојдневно се врти на нашите мали екрани. Како навистина ЕУ завладеа со Балканот и не користи како робови сигурно се прашувате ? Нормално, вие кога одете да купувате производи од Веро или Тинекс ги одбирате производите како ГЕРМАНСКИ ајдамер кашкавал, Мегле Млеко и нормално во себе се запрашувате истата цена е со македонскиот производ ,но нели квалитетот не е исти, сепак Германско е. Македонскиот фармер за изработка на кашкавал чини 300 евра за работна компензација, Германскиот фармер зема 250 евра. Но со новите субвенции кои германската влада ги издаде во 1995година ( чудно нели ) , тие своите производи ги продаваат за 150 евра по парче. Нашиот фармер нема каде да го пласира производот, бидејќи Германски е , поефтин е и така полека полека гранка по гранка се приватизира целата државата. ЕУ годишно 3 милијарди евра користи за рекламирање и вршење позитивна пропаганда. Хрватска со потпишувањето на новиот протокол Зерп беше приморана да се откаже од риболоството затоа што италијанската поморска рибна индустрија беше стационирана во тој регион(2/3 ). Хрватскиот телеком беше продаден на Дојче телеком во 2000-тите, Хрватска има само една национална банка, приватизација, зар не ? Во 2008 година, Хрватска оствари 8,2 милијарди долари од туризам, што преставуваше 20 посто од годишниот ГДП,но сите средства беа пренесени во Германски банки затоа што таа беше приморана да зема кредит за да се спаси од банкрот.Најинтересен е делот со комплетната приватизација на Босна, имено во делот за економски прогрес на Босна како федерација, во Дејтонскиот договор беше наведено дека Членот број 7 ќе стапи во сила со потпишување на Дејтонскиот договор, што значи дека Централната банка ќе биде поставена од ММФ, Гувернерот ќе биде странец и има забрана да биде од било која држава со која се граничи Босна.

Долгови на сите екс- Ју републики пред и после распадот на Југославија

Црна гора – 416 милиона кон 4,7 милијадри

Србија- 5,5 милијарди до 38

Макеоднија – 890 милиона до 7 милијарди

Словенија – 2,6 милиона до 56 милијарди

Хрватска – 4,6 милиона до 69 милијарди

Босна- 2,1 милјарда до 16,5 милјарди

Југославија

1988- 13 милјарди презадолжени, денес 184 милијарди евра. Сега ни наметнуваат сè повеќе и повеќе кредити, но пред распадот на Југославија ни беше наметнато мислењето дека бевме презадолжени. Чудно зар не ?

АВТОР: Виктор Цветиќ – Воено политички аналитичар