Марјан Николовски:Отпораши на новото време

Има нешто чудно во македонското општество. Нешто што низ процес на опсервација може да произведе нов филозофски правец. Ма една нова “култура” на живеење. Еден општествен процес кој, како за се друго, може да се брендира и извезува од Македонија. Не дека неговата основа во историјата е непозната, не дека никој не ја анализрал, не дека и во денешно време ја нема по светот, но уникатноста, посебноста, “стилот” на практицирање е само за македонски простори.

rand3

Оние кои се занимаваат со менаџирање на бизнис, со управување со големи корпорации. Оние чиј бизнис зависи од развојот, тоа го нарекуваат “отпор кон промени”.  И во економската наука тоа има свои критериуми и процеси на менаџирање, аналитични пристапи за соочување со таквиот феномен. И во историјата тој феномен, во некои периоди е познат, најблиску до него можеби се филозофските погледи од времето на инквизициската религија. “Отпорот кон науката”. И сето тоа си има свое зошто и свој одговор затоа. Само во македонскиот “отпор на се” нема логичност. Само во Македонија “отпорот” е политичка филозфија. Односно, да бидам попрецизен, политичка идеологија.  Тоа е она што не смее да се пропушти. Тоа мора да влезе во научната теорија. Тоа мора да се изучува, анализира, посматра… Таа политичка идологија може да биде откритие на битисувањето на “македонскиот зоополитикон”.

Она што е посебно интересно е што тој феномен е посебно изразен тогаш кога СДСМ е опозиција во државата.  Чудно!

ХЕЈТЕР ПОЛИТИКА

Што е тоа што ги тера одредени структури во Македонија речиси секојдневно, на се и сешто, без разлика дали е позитивно или дали е негативно, на каква било промена,  да се противат.? Да ја осудуваат и да ја оценуваат како негативна.? Она што е уште посериозно е што во таа негативност, во тој “отпор”, се почесто се гледа омраза, одбивност кон оној кој ја најавува, реазлизира, но и кон оној кој ја поддржува промената. Сосема е разбирлив моментот дека голем дел од луѓето се навикнати на еден свој начин на функционирање, да го живеат животот по некој свој редослед, или да бидат научени на некој свој животен простор. Логично е и да има страв за некоја своја сигурност, но нелогично е по секоја цена, секогаш и секаде, однапред да осудувате, негирате и да се противите на каква било промена, а честопати и со омраза и екстремистички да ги осудувате оние кои ја внесуваат таквата промена. Честопати тој отопр е толку нелогичен што оди и до степен на сопствена штета. Тоа е своевидна инетрност, која те чува закован во својот свет и не дозволува ниту милиметар да се поместиш. Секое поместување раѓа несигурност и страв. Раѓа одбивност. Таквата “отпор филозофија”е идентична со секојдневно “мрчење за се”. “Хејтинг Политика”, производ на “хејтер политичари”.

Во основа на “отпорот кон промените” можат да се идентификуваат околу триесетина причини, во зависност од тоа кон што се пружа отпор. Но, најмалку пет причини се секогаш присутни кои можете да ги сретнете во сите теории на отпорот.

Главната причина секогаш барајте ја во нарушување на удобноста и стекнатата моќ. Нечија, индивидуална или колективна. Во зависност од тоа каква е, очекувањета за отпорност се или поголеми, ако е колективна, или послаби ако е индивидуална. Функционирањето по исти правила, стекнати навики со години, создава удобност, гради моќ на поединци и колективни групи. Најчесто тоа се бизнис и политички интереси. Промените го нарушуваат тој комодитет, таа моќ. Веднаш тука е втората причина, непосредно врзана за првата. Стекнати интереси на одредени групи. Промените, во кој било сегмент се одрзуваат најмногу на стекнати коалиции, кои пак во позадина имаат заеднички интереси, најчесто тоа се лични, а не општествени инетреси.  До отпор кон промени најлесно се доаѓа со манипулација. Тоа се нарекува селективно процесуирање на информациите. Како тоа практично функционира.? Оние кои најдиректно се загорозени од промените, најчесто сакаат да создадат општествена забуна. Односно, дека тие промени се закана за општестовото, а не кон нив. Иако во принцип промените не се ничија закана, освен на менталитетот на функционирање. Личните интереси, кои можат да ги загубат поединци или групи, ги мотивиреаат на своевиден самообрамбен механизам. Најлесно во тој самоодбрамбен механизам се очекува да се постигне успех ако личниот интерес го претставите како општествена придобивка, која “некој” се обидува да ја “уништи” воведувајќи промени. Тогаш ги активирате своите медиумски експоненти, кои на директен или индиректен начин со години се граделе со вас и учествувале во идеологизација на вашиот личен интерес. Иако Вие знаете дека промената е општествено добро, со селектирање на информации ја правите општествено зло.  Потоа, скептицизмот околу потребата од промени, како причина е тесно поврзан со потребата од зголемување на работното оптеретување. Кога овие две причини се присутни? Во два случаи. Во случај кога немате идеја и кога не можете соодветно да одговорите на потребите на оние кои ги наметнуваат промените. Просто речено не можете да ги следите. Како нејлесен одговор, при немање идеја е, “промените не се потреби, тие се дополнително оптеретување на ова или oна”… Кога не можете да го следите темпото наметнато од новите промени тогаш запаѓате во деструктивна летаргија, која кај вас буди само едно. Омраза и бес.

Кога отпорот кон промените е индивидуален тогаш и последиците се индивидуални. Но, кога тој отпор е колективен, тогаш колективитетот е во процес на распаѓање. И тоа можеби, освен индивидуални или штети на групата, честопати нема општествени импликации. Но, кога тој отпор е политичка идеологија која се нуди како преизборна или изборна програма, која се нуди како иднина на заедницата, тогаш тоа може да биде опасен преседан.

otpor-201x300

ПОЛИТИЧКИОТ ГЕН НА МАКЕДОНСКАТА ПОЛИТИКА НА ОТПОР

Зошто, кога зборувам за “отпорот кон промените”, велам  дека најмногу е манифесторан кога СДСМ е на власт? Ако ги анализирате политичките постапки на СДСМ последните неполни две ипол децении македонска независност ќе најдете многу… апсолутно многу одговори. И ако сте реални пред себе, од денешна дистанца, ќе признаете дека речиси сите предизвикани отпори биле безсмислени, без идеја… едноставно отпорот бил само параван за немањето соодветен политички одговор.

СДСМ, тогаш под реформирано комунистичко име, беше против самостојноста на Македонската држава. Денеска тие историски моменти не можат да се избришат. Тие се јасни, но бидејќи денешната СДСМ знае дека тогашмниот отпор беше небулоза, денеска се обидува таа тогашна празителна политика да ја претстави како “политика на мирно раздвижеување”. Демек тоа што заговарале останување во друштво со Милошевиќ и Србија било политика што Македонија ја направило држава без испукан куршум и какпка крв. Бог да чува. Се прашувам дали забораваат или пак ги сметаат како колатерална штета на таа политика, 47-те(ако добро се сеќавам) македонски војнци кои од фронтовите во Хрватска се вратија во метални мртовечки ковчези. Се сеќава некој на нив? За чии инереси загинаат тие? Која држава бранеа? Тие се првите жртви на “отпор политиката”.

СДСМ беше и против евроатланските интеграции на Македонија, иако денеска се претставува како “ партија на европскиот дух” на државата. Да!, Ако се искрени аналитичарите за евроинтеграции ќе ја потврдат таа теза. Иако тогаш тоа не беше директна отпор политика против ЕУ и НАТО, сепак тоа беше една стихијна анти ЕУ и НАТО политика затоа што тогашната СДСМ немаше интерес од евопеизација на државата, туку имаше личен интерс за партиско-политичка приватизација на Македонија. Ако не беше СДСМ против европската иднина на државата, зошто тогаш договорот за стабилизација и асоцијација, основата на каков било процес за придвижување кон ЕУ е потпишан 2001 година од владата на ВМРО-ДПМНЕ предводена од Љубчо Георгиевски? Зошто во 2001, а не во -96, -97, -98, -99, кога тоа го правеа Словенија, Хрватска, Романија, Чешка, Словачка, Бугарија, Полска?… Кој доказ, кој чекор го имаат владите на СДСМ во процесот на евопеизација на Македонија. Кандидатскиот статус? Драги мои…и птиците знаат дека тоа беше политичка одлука на Брисел, а не валоризација на постигнати реформи и напредок.  Политичка одлука која имаше цел да биде некакво сврзно ткиво на тогаш се уште раскараното, по етничка линија и без никаква меѓусебна доберба, македонско општество. Едноставно тоа е реалноста.

Нема историски момет кога некоја реформа се воведувала, а СДСМ да биле ЗА. Отпор се пружаше и тоа со секојдневни опструкции и блокади, со протести кога Македонија воведуваше фискализација. Разно-разни образложенија…. Денеска Македонија го има еден од најстабилните фискални ситеми во речиси сите пост-комунистички држави, а и подициплиниран и од многу европски држави. Италија на пример…

20 години градоначалниците на Скопје секојдневно одеа и заминуваа од бараката во градскиот парк низ улица по која побрзо пешки се поминуваше отколку со автомобил, но не се одлучија да ја прошират. Кога Коце Трајановски реши да направи булевар, сечењето на околните дрвја беше причината за активирање на отпор политиката кон ова “ново општествено зло”. Па секојдневни протести, па квази еколошки здруженија за заштота на лисјата, на чепресите, на корените од дрвјата… што се не се појави во медоуими.. И што донесе тоа? Денеска има и булевар.. а има и нови дрвја, кои растат и ќе растат.

Плаошник и крстот на Водно беа единствените слики на разгледниците од Македонија до пред некоја година. Но нивната градба беше со огромен тогаш сдсм-овски опозициски отпор. Се сеќавате? Денеска отпорот е кон Скопје 2014. Реалноста, фидбекот од тој проект сега, а уште повеќе во иднина, ќе покаже повторно дека и тој отпор бил резултат на безидејноста на опозицијата.

Колкав само отпор на промени имаше идејата за безцарински зони и странски инвестиции. И што денеска има од тој отпор, а што од упорноста на политиката за промени во државата?

Не беше многу одамна кога СДСМ жестоко се противеше на задолжителносто средно образование. Ако денеска ги прашате зошто? Ниту самите нема да знаат да ви набројат една логична причина. А знаете колку логични причини денеска можат да набројат оние кои ја поддржуваат таа промена.? Една на пример е статистиката на државата за едно ниво повисоко образование на населението.

Има многу такви примери… за кои може стотици страници да се испишаат и да се анализираат. И во сите ќе наидете на еден единствен заклучок. Сега јасно Ви е зошто гланата политичка стратегија на СДСМ се нарекуваше “отпор”? Манифестиран во руската лада нива…

Никола Груевски не е најдобриот. Ниту е најидеалниот. Но, тој е политичарот кој ја промени сликата во многу сегменити. Некои во тоа гледаат негативност, но мнозинството гледа позтивност. Она што никој не го оспорува е што денешното пратикување на тоа што се подразбира под политиака е еден друг до ликот во Македонија. И знаете што е проблемот на опозицијата?  Тоа што ВМРО-ДПМНЕ побрзо ќе изгради некој нов подобар од Груевски, отколку што СДСМ ќе производе лидер соодветен на Груевски.

А… За отпорот кон промените…. Тој секогаш завршува со пораз. Промените се корисни, општествено потребни и нив никој не може да ги сопречи.. Тие можат само да се надоградуваат… секако ако имате идеја како…

Марјан Николовски – Новинар за Денешен

Заев сака, но не може да и даде на Бугарија

„Јас сум Македонец кој зборува македонски јазик, признат од целиот свет. Каракачанов е Бугарин кој зборува бугарски јазик признат од целиот свет. Но, етничката и идентитетска разлика не е единствената меѓу нас. Поважна и посериозна е разликата во нашите светогледи“, напиша вчера премиерот Заев и додаде: Јас работам на доближување на ставовите околу разликите, и знам дека тоа е можно само преку размена на идеи и мислења, а не преку навреди и недолични пораки. Нашите народи очекуваат исчекор кон пријателство, а не говор на омраза. Доста беше омраза!

Не знам од каде да почнам.... Ајде од почетокот. Први Август 2017 година. Денот на потпишување на договорот и изјавата на Заев дека со овој договор Бугарија го „признала“ Македонскиот јазик. Ммммм...НЕ! Единствено место каде се спомнува македонскиот јазик е последниот пасос во кој се вели:
„Потпишан во два оригинални примероци, секој од нив на официјалните јазици на Договорните страни – македонски јазик, согласно Уставот на Република Македонија и бугарски јазик, согласно Уставот на Република Бугарија, при што и двата текста имаат еднаква важност. “
Значи, согласно уставот на Република Македонија, што значи дека јазикот целиот свој легитимитет го влече од уставот, кој е менлива категорија и постои едвај 30тина години. За разлика од уставот, македонскиот јазик е официјален јазик векови наназад. 
Токму догооворот за добрососедство и лагите што тогаш ги ширеше Заев, се јасен аргумент дека премиерот знаел што го очекува и дека и сега знае што следува. 

Следно, „Јас сум Македонец кој зборува македонски јазик, признат од целиот свет“. Јазик не се признава. Јазик  постои и се кодифицира(стандардизира). Тоа што оваа влада постојано повторува дека македонскиот јазик е признат во 1977 година во Атина е само уште лага, со која повторно им се дава оружје на бугарските тврдења дека станува збор за бугарски дијалект. Во 1977 година во Атина со резолуција е усвоена латиничната транскрипција на македонската кирилица. Толку! Не се работи за никакво признавање, затоа што такво нешто не постои! Како тоа некој да ви признае јазик? Кој е тој што го може тоа?

„Јас сум Македонец кој зборува македонски јазик, признат од целиот свет“, колку и гордо да звучи, нема никакво значење во спорот со Бугарија и Заев го знае тоа. Софија секојдневно повторува дека тие немаат проблем со тоа што ние денеска сме Македонци и зборуваме македонски јазик, туку со нашето минато. На Бугарија во моментов не и гајле дали сме ние Македонци, туку што тоа биле нашите предци. „Македонија и македонскиот народ се творба на Тито. Излажани Бугари, а македонскиот јазик е само дијакт на бугарскиот“. Тоа е ставот на Софија и во ништо не се оспорува со „гордата“ изјава на премиерот. 

„Етничката и идентитетска разлика не е единствената меѓу нас“. И со оваа реченица Бугарија нема никаков проблем. Како што реков и пред малку, Софија признава дека сега сме различни народи, со различен идентитет. Тие ја сакаат историјата. Тоа многу отворено го кажа нивниот министер, кога рече дека убаво што Заев прифаќа заедничка историја, само уште да признае дека е бугарска. 

„Јас работам на доближување на ставовите околу разликите“. За некој да работи на доближување на ставовите, прво треба да има став, а Заев го нема. Дури и кога личи дека го има, ЛАЖЕ! ЛАЖЕШЕ дека нема да се смени устав со цел да се смени уставното име! ЛАЖЕШЕ дека со „Преспанскиот договор“ е бетониран идентитетот, но ја изгубивме пола историја (историја +традиција +култура+јазик = идентитет). ЛАЖЕШЕ дека со договорот со Бугарија, Софија го „признала“ македонскиот јазик. ЛАЖЕШЕ дека не постои „Тиранска платформа“. ЛАЖЕШЕ дека сме добиле датум за прговори со ЕУ, барем 12 пати. ЛАЖЕШЕ дека има писмени гаранции за почеток на преговори со ЕУ. ЛАЖЕШЕ дека Бугарија во втората светска војна била само администратор во Македонија. ЛАЖЕ и сега! Заев нема став, затоа што тој не се обидува да го реши спорот со Бугарија за доброто на Македонија, туку за свое добро. Во ситуација кога земјава е задолжена над 60% од БДП (високозадолжена земја), по што му е јасно дека повеќе нема да може да се задолжува и многу скоро ќе остане без пари за плати и пензии, единствен спас му се европските фондови. Во ситуација кога Македонија е 7ма по смртност од Корона, а ситуацијата до прва ќе се влошува, Заев знае дека многу скоро (на пролет) ќе мора на избори. По сите порази, на сите полиња, Заев знае дека неговата политичка кариера завршува со тие избори. Но, не е тоа главниот проблем на премиерот. Она што него навистина го плаши е прогонот кој што му следува. При "All in“ има само две можни. Ги собираш сите чипови (успеси) од масата или губиш се, па дури и слободата. 

Заев во моментиве е давеник, налик Груевски пред неколку години. Разликаата е што Груевски бараше спас кај народот (кој го пљачкаше со години), а Заев очекува да му помогнат странци. Она што сеуште не го разбрал е дека, кога ќе ја изгуби довербата кај народот, странците нема да го есапат. Завршено е! Сега дури и да прифати дека до вчера сме биле Бугари, а јазикот ни е препишан од бугарски буквар од 1943 година, никако не може да му понуди гаранција на Борисов дека тој договор ќе биде почитуван од наша страна. При таков договор, диру ни почеток на преговори со ЕУ нема да му донесе победа на изборите, а тоа Софија го знае. Затоа, сега потписот на премиерот не вреди ништо во Бугарија. Од таму и изјавата на Каракачанов дека изјавите на Заев се празни зборови, му требаат дела. Делата Заев не може да ги понуди! Единствено што може да направи е дополнителна штета во односите со Бугарија со уше некој анекс договор, за кој нормално ќе ЛАЖЕ што подразбира. Ова не значи дека давеникот ќе престане да прета и да се бори за воздух и по цена на други жртви, но крајот е блиску, а СДСМ никако не може да го запре. 

По сите понижувања и неуспеси кои како народ ги доживеавме под оваа владејачка гарнитура, добрата вест е дека за неколку месеци ќе заминат во историјата (во онаа црната). Лошата вест, доколку драстично не се променат работите, е дека Мицковски ќе биде новиот премиер. Сегашниот лидер на ДПМНЕ кој не направи ама баш ништо, да го спречи Заев во своите антимакедонски политики, премиерската позиција ќе ја добие на тацна. Слично како што ја доби и претседателската функција во својата партија. ДПМНЕ под лидерство на Мицкоски не доби ниту едни избори, не оствари ниту една победа! Ако толку може како партиски лидер, колку (ич) ќе може како премиер?

Можеби малите партии (од кои се издвојува Левица) ќе можат да го искористат вакумот, но сеуште е рано да зборуваме за премиер кој не е челен на СДСМ или ДПМНЕ. 

Автор: Пацифист

(Фото) Му се слошило на работа, западнал во кома, а брзата помош го однела... ДОМА

На социјалните мрежи во Фејсбук групата "Стари Скопјани" се најде статус каде еден од членовите на истата група раскажа за случка која се случила во неговото семејство.

Имено, неговиот зет за време на работа му се слошило и се онесвестил. Неговите колеги повикале брза помош, но тие наместо веднаш да го хоспитализираат тие го транспортирале само до ДОМА.

"Состојба тогаш: не зборел, не бил при свест, не мрдал не бил контактибилен. Тој е на возраст од 40 години,а работи во близина на ГОБ "8ми Септември", ( па нели требало прво да го однесат на некакво снимање, преглед и сл, па така барем беше во наше време. Од како го донеле дома му ставиле инфузија и си заминале и ја повикале ќерками од работа. Сега мојот зет лежи во КОМА, не сум по таа струка за да знам што му е, но само лежи без никакви знаци. Денес дојдоа еднаш од брзата помош да му сменат инфузија и оставија некое кесе, па ќерками ми напиша на ливче што се треба да купам од аптека, изгледа ќе треба сами да го боцкаме. Понатаму ќе ве известам како ќе течат работите, но еве како се спремни оние од екипата на Филипче да помагаат на болните во време на пандемија."

"Мајко Македонијо" те ранија, те омаловажија, стана безимена

Ех, Македонијо мајко моја, Те ранија, те омаловажија, стана безимена. Станавме затворен логор. Потпишавме капитулација. Останавме затворена ковид држава. Секој ден гледаме луѓе без насмевка, луѓе со маски и тешки мисли “Како да издржиме и месецов?”. Во држава во која се шири вирусот со невидена брзина, каде секојдневно имаме над стотици заболени. Дури некои се спремаат за избори, народот се заразува.

ИЗБОРИ ЌЕ ИМА! Има ли пилот во авионот со име МАКЕДОНИЈА? Економијата ни тоне, здравството колабира, а сиромаштијата влегува во фаза на ЕПИДЕМИЈА.

Здравствените работници со последни сили се борат, десеткуваани, заразени и деградирани. Некои земаат картички, некои не но сите заедно и сложно се борат против невидливиот непријател. Без нивната храброст и пожртвувсност ќе бевме Вухан на Балканот. Со ваков галопирачки развој на вирусот, со ваква неспособна власт, ќе имаме долго, топло и пеколно лето и многу ладна есен и зима. Државата ќе банкротира со колабирано здравство, пандемија на сиромаштија и корона.

Ех.. МАКЕДОНИЈО.

М-р Боби Бојчевски

Популарно