Скопје за почетници: Меракот нема свое време

Исто како во описите на Виена, и во Скопје постоеле квартови на пpocтитуцијата, за која иронично се користеле воени термини: „тешката артилерија“ се наоѓала во централното подрачје, („Венеција“, „Марс“, „Дубровник“), „пешадијата“ била на споредните улици на градот и во чаршијата. Работниците од скопскиот монопол најчесто оделе во јавните куќи во уличките околу Зеленото пазарче („Рудник“, „Косово“). За елитата биле користени и некои познати хотели

Скопските фотографи многу рано, особено во периодот меѓу двете војни, потајно започнале да изработуваат еротски фотографии и скришно да ги дистрибуираат. Во однос на еротиката, сексуалните слободи и моралот, многу понапред во тоа време не биле ниту големите градови во Средна и Западна Европа. И таму еротиката и покажувањето најмал разголен дел од женското тело претставувале табу-тема. Било да станувало збор за женската мода или за друг сегмент од животот и начинот на однесување. Тоа особено важело за претфројдовскиот период, но и потоа. Големиот писател и естета Штефан Цвајг, зборувајќи за својата младост во Виена од почетокот на 20 век, изнесува речиси фрапантни податоци за табу-темите, за лажниот и двоен морал што владеел тогаш.

Тој опишува дека женската мода во тоа време била како оклоп, не смеело ништо да се види и да биде разголено од женското тело. „Така витешки облечената жена веќе не можела да се движи слободно, полетно и грациозно, секое нејзино движење и однесување во таква облека станувало вештачко, неприродно, противприродно“. Корсетот морал силно да биде стегнат, жената носела безброј елеци и елечиња, разни додатоци и здолништа „сѐ додека не исчезне и последниот остаток од нејзиниот женски облик“. Скандал предизвикал и настапот на славната балерина Исидора Данкан, кога во една претстава наместо со свилени чевличиња, се појавила да танцува боса, со голи стапала! Подоцна било соблазнително ако жените возеле велосипед или премногу разголени се појавувале на плажа. Ако така било во Виена, што би можело да се рече за патријархалниот Балкан, а во тој контекст и за Скопје? Сепак, прифаќањето на европската мода кај нас имало предност, особено преоѓањето од ориенталното облекување „а ла турка“ во еден нов европски дух.

Но, како што вели и Цвајг, и самата Европа си имала проблеми при ослободувањето од лажниот морал. Што се однесува да еротиката, сексуалноста и табу-темите, според Фројд, со секое одбегнување на проблемите, тие се потиснуваат во потсвеста, каде што стануваат уште поопасни. Момчињата биле во некаква предност, бидејќи на девојките им било забрането или ограничено излегувањето.

Така се јавил и двојниот морал. Од една страна се претерувало со строгоста, а од друга страна се јавил (не)моралот односно проституцијата, пред која се замижувало, а во која најчесто биле вмешани и високите кругови. Исто како во описите на Виена, и во Скопје постоеле квартови на проституцијата, за која иронично се користеле воени термини: „тешката артилерија“ се наоѓала во централното подрачје, („Венеција“, „Марс“, „Дубровник“), „пешадијата“ била на споредните улици на градот и во чаршијата. Работниците од скопскиот монопол најчесто оделе во јавните куќи во уличките околу Зеленото пазарче („Рудник“, „Косово“). За елитата биле користени и некои познати хотели.

Посебна тема се еротските фотографии бидејќи „еротската фотографија е уметничка форма, која ги нагласува убавината и еротизмот на телото, а сликањето на голото тело е уметнички и креативен чин“! Првпат еротски фотографии се појавиле кај нас во периодот меѓу двете светски војни. Инаку, првата еротска фотографија е направена уште во 1850 година во Франција. Во Скопје ги изработувале професионални фотографи во своите студија или на места што биле посебно одбрани.

Тогаш, се разбира, тие можеле да се видат главно скришно, бидејќи секаква дистрибуција била забранета. Да се потсетиме само на случајот со нашиот славен сликар Никола Мартиновски, кој во скопската кафеана „Океан“, пред војната, насликал уметнички еротски сцени. Дошла полиција и барала разголените женски тела веднаш да бидат премачкани, инаку на сликарот му се заканувала казна затвор. И денес, во 21 век, еротското предизвикува слични парадоксални ситуации, иако не во таква форма како порано (на пример, облекувањето на голата машка фигура во денешниот парк „Жена-борец“).

Кон крајот на шеесеттите и во седумдесеттите години, во Скопје редовно се дистрибуираа првите еротски списанија, кои тогаш започнаа да излегуваат. Во шеесеттите години започнува всушност и „сексуалната револуција“, борбата против бесмислените забрани и табу-теми, поинаков пристап кон сексуалноста и еротиката. Во нашата рана младост, дури и бакнежите на филмското платно беа цензурирани („Уа, шнајдери“!) Првите еротски списанија беа вистинска сензација.

Многуте од нив сѐ уште стојат заборавени по таваните и подрумите. Тој бран сигурно беше ехо од барањата за сексуалните слободи во светот за кои многу се зборуваше и кај нас. Пионерската улога ја одиграа неколку списанија. Најпрвин, белградското списание „Чик“, кое на почетокот излегуваше под името „Чик погоди“ во 1968 г., а потоа како „Чик“, главно со еротски фотографии, но и со други содржини. Подоцна, тоа се печатеше во печатницата на „Нова Македонија“, веројатно поради пониските цени, со што се остваруваше поголема продажба на пазарот. Главно имаше разголени странски старлети, бидејќи ретко која од домашните девојки се осмелуваше, дури и полуразголена, да се појави во такво списание! Подоцна, и тоа „табу“ беше надминато.

Моите пријатели што денес се сеќаваат на тој период велат: „Откако ќе го прочитав списанието, го сокривав под душекот. Немаше ништо страшно и непристојно во него, но се срамев да не ме исмејуваат домашните“. Речиси во исто време се појави уште едно списание со еротски содржини што направи вистински бум на пазарот, а тоа во голем тираж се продаваше и во Скопје.

Станува збор за магазинот „Старт“. Тој направи еден друг вид револуција: првпат започнаа да се појавуваат разголени домашни старлети, што предизвикуваше уште поголема сензација. Во аналите е запишано дека прва со такви еротски фотографии се појави Славица Радиќ Еклстон, а потоа Дијана Беќиревиќ и Сузана Манчиќ. Дијана стана голема ѕвезда, вистинска еротска хероина, а за Сузана велат дека секогаш имала посебно барање пред да се направат еротските фотографии со неа. Таа велела: „Да имам барем нешто облека на себе“.

Дел од Центар утре ќе остане без струја, дел од Карпош без вода

Поради планирани прекини во електродистрибутивната мрежа, утре без електрична енергија ќе останат следните корисници:

Во период од 08:30 до 14:00 ул. „Антоние Грубишиќ“, ул. „Коле Неделковски“, ул „Наум Наумовски Борче“ и ул. „Мирослав Крлежа“ во општина Центар.

На ден 08.04.2024 (понеделник) поради изведба на водоводен приклучок ф-100 мм на ул.„Џумајска“ 47, прекинато водоснабдување од 10:00 до завршување на интервенцијата ќе имаат корисниците од ул.„Џумајска“ во општина Карпош.

Опожарено возило во гаражите на „Ист гејт мол“

Во трговскиот центар „Ист гејт мол“ во Скопје, попладнево во гаражите било опожарено едно возило, по што интервенирале од Бригадата за противпожарна заштита на Град Скопје. Пожарот бил локализиран и нема повредени. По увидот на надлежните служби, како што информираат, трговскиот центар продолжил да работи.

Како што информираат од МВР, во 18:45 часот настанал пожар во патничко возило „фолксваген поло" со скопски регистарски ознаки, сопственост на Х.А. (62) од скопското село Кондово.

-  Пожарот бил локализиран. Повредени лица нема, се вели во соопштението од МВР.

Согласно утврдените процедури на трговскиот центар за ваков тип на ситуации, како што информираат од трговскиот центар „Ист Гејт Мол“, биле активирани системите за заштита од пожар и вработените во трговскиот центар беа евакуирани, а како резултат на навремената реакција на службите нема повредени лица.

Од Пожарна за МИА информираа дека интервенирале со едно возило, по пријава од посетители на молот.

- Завршена е интервенцијата. Станува збор за опожарено едно возило. Службите во „Ист Гејт“ веќе почнале да го гасат. По реакција од посетители, испратено е едно возило со шест пожарникари, информираа за МИА од Бригадата за противпожарна заштита на Град Скопје.

По увидот на надлежните служби, трговскиот центар, како што информираат од „Ист Гејт Мол“,  продолжил да работи со редовно работно време до 22 часот. 

(Видео) Како беше извршен филмскиот грабежот на маркет во Црниче?

На социјалните мрежи доцна синоќа беше објавена снимка од грабежот на маркет во скопската населба Црниче.

На снимката може да се забележи возило и лица кои се обидуваaт да го украдат сефот од маркетот. Додека е вклучен алармот, тие успеваат да го стават во багажник, тргнуваат, но сефот паѓа на патот во Црниче, па тие се враќаат повторно да го подгинат.

Од Министерството за внатрешни работи вчера информираа за настанот.

- На 01.04.2024 во 03.58 часот во СВР Скопје било   пријавено дека во маркет на подрачје на општина Кисела Вода во Скопје три лица извршиле „тешка кражба“, при што одзеле сеф.  Увид бил извршен и се преземаат мерки за расчистување на случајот, стои во соопштението до полицијата.

Маркетот e ограбен откако автомобил влетал во влезната врата, алармот се вклучил, а разбојниците го земале сефот.

Популарно