Интервју со прилепчанецот кој ги донел коските на Делчев во Македонија: Цела Македонија беше на улица!

- Во сите градови од Пиринска Македонија,  побудувавме голем интерес. Во Струмица, чинам целиот град беше на нозе. Веста дека низ овој град ќе помине колоната со коските на Гоце Делчев ги воодушеви и толку израдува граѓаните што едвам поминавме низ улиците - истакнал Иваноски

На 2 август се одбележа 116-годишнината од Илинденското востание. Ден кога македонскиот народ се потсетува на македонските револуционерни дејци меѓу кои и Гоце Делчев, кој бил убиен во борбата со турската војска, во зорите на 4 мај 1903 год. Соред историските податоци, неговите посмртни останки прво се чувале во Баница до 1917 година, кога се пренесени во Ксанти, а потоа во Софија. До 1923 година, ковчежето со коските се чува во домот на Михаил Чаков, а на него пишувало: „Ги заколнуваме поколенијата што доаѓаат светите коски да бидат погребани во главниот град на независна Македонија. Август 1923, Илинден". Заветот е исполнет и на 11 октомври 1946 година се пренесени во Скопје, во црквата Свети Спас. Но малкумина знаат дека во пренесувањето на моштите на револуционерот учествувал прилепчанецот Илија Јованоски - Белото како возач. Според него носењето на саркофагот од Бугарија во Македонија се случило на 31 јануари 1947 година, а не како што се трдело во октомври 1946 година. Тој, за тогашниот локален прилепски весник Народен глас, раскажал дека секаде колоната со возилото била пречекана од многу народ во сите градови од Пиринска Македонија, а во Струмица, речиси целиот град бил на нозе.

Во текстот од весникот ,, Народен глас", бр. 222, на стр. 2,  издаден во Прилеп, во петок на 11 февруари 1972 година, а на кој в.д. главен и одговорен уредник е Благоја Глигороски, пишува дека заветот на Гоцевите следбеници, коските на овој голем македонски револуционер да бидат пренесени во Скопје, се оствари непосредно по ослободувањето на татковината од фашистичките окупатори. По една случајност во пренесувањето на саркографот учествувал еден наш сограѓанин. По една исто така случајност деновиве беше пронајдена и една автенична фотографија од овој пренос, што е направена во пиринскиот град Петрич.

Еве што тој раскажува за овој настан:

- Повеќе од една година беше тоа во 1946/47, како возач бев на работа во нашата амбасада во Софија. Кон крајот на јануари 1947 година во Софија дојде другарот Борко Темелковски – Лилјак. Се сеќавам добро утрото на 31 јануари 1947 година ми беше речено дека со придружба треба да појдам на едно место. Во џипот што го возев, беше ставен еден сандак, и заедно со придружбата од Софија веднаш се упативме за Скопје.

Шоферот Илија Иваноски, добро се сеќава на многу детали, од патувањето. Џипот се движел во средината, а напред и назад биле по една кола. Иако зимно време џипот бил отворен во која се наоѓала и голема фотографија на Гоце Делчев.

- Во сите градови од Пиринска Македонија, истакнува Иваноски, побудувавме голем интерес. Маса граѓани се собираа околу нас во Благоевград, Петрич и други градови. Насекаде се собираа граѓани не поздравуваа. Во Благоевград, Градскиот комитет на БКП, организира мала свеченост. Во Струмица, чинам целиот град беше на нозе. Веста дека низ овој град ќе помине колоната со коските на Гоце Делчев ги воодушеви и толку израдува граѓаните што едвам поминавме низ улиците.

По долго патување, колоната во Скопје пристигна во попладневните часови на 31 јануари.

Бидејќи фотографијава е направена во Петрич, сега дефинитивно се знае и точниот датум на пренесувањето на саркографот, а не како што беше објавено во весникот Нова Македонија од 30 јануари 1972 година, дека тоа е сторено во 1946 година.

Фељтон за Гоце

Во истиот број на "Народен глас", бр. 222 од 11.02. 1974г. има и Фељтон за Гоце Делчев – Идеолог и револуционер. Пишува Димитар Мицкоски. Станува збор за продолжение од минатиот број. Во него авторот пишува дека во 1901 година, Гоце Делчев пак ја обиколил речиси цела Македонија… Во еден свој говор, Гоце Делчев рекол: "… Зарем Македонците не се храбри и јунаци? Кој смее да каже дека Македонците не се способни да ја извојуваат својата слобода, да ги урнат тираните и да се очистат од крлежите", пишува во фељтонот Мицкоски. 

Нестор Алексиевски го изработил ковчегот за коските на Гоце

Славниот резбар Нестор Алексиевски го изработил ковчегот во кој се пренесени коските на Гоце Делчев од Софија во Скопје во 1946 година. Го изработил дрвениот ковчег за 21 ден, во што му помагал и неговиот син Миле, пишува Данило Коцевски  во колумната на "Слободен печат" на 29/06/2019. Копаничарот потекнувал од една од најпознатите мијачки резбарски тајфи. Најпрвин изработил цртежи како ќе изгледаат деталите изрезбани на ковчегот, а потоа преминал на нивната реализација во ореово дрво.. Ковчегот бил со димензии 0,6 х 0,6 х 0,75 метри, и лежи на четири лавовски шепи.  Изрезбани се разни мотиви од кои главниот е ликот на Гоце Делчев со ловоров венец. Претставени се и тогашните грбови на Македонија и Југославија. На задната страна стои пораката: „Смрт или слобода – од Револуционерниот комитет". Во саркофагот била вградена и лимена подлога односно кутија, набавена од лимар во Старата скопска чаршија. Според сведоштвата, коските во сандакот биле обвиткани со црвена свила како симбол на Илинденското востание…

Пренесувањето на моштите траело три дена, на 7, 8 и 9 октомври 1946 година, а тој чин бил проследен со огромна маса народ што му оддавал почит на великанот и на неговото испраќање од Софија и пристигањето во Скопје. Положувањето на коските во саркофагот во дворот на црквата „Св. Спас" било извршено на 10 октомври.

ОСТАТОКОТ ОД КОСКИТЕ СЕУШТЕ ВО БАНИЦА?!

Гоцевите потомци од неговите сестри, лично раскажале дека кога коските биле изложени во Софија во црквата „Света Недела" во август 1923 година, семејството се уверило дека внатре во сандачето се само рацете, нозете и главата, а трупот го нема. Коските од трупот на војводата засекогаш останаа во Баница. Откако во 1906 година неговиот другар, војводата Чаков, заедно со Таската Серски го откопале гробот и ги зеле главата, рацете и нозете на Гоце Делчев, трупот го оставиле оти и по три години уште не бил распаднат. Потоа, никој никогаш не го зел остатокот од коските. Никаде, ама баш никаде нема доказ или сведоштво дека работата била завршена - со треперлив глас поради своите 82 години, но истовремено и со неверојатна сигурност и совршено сеќавање го почна своето сведоштво, скопјанецот Панде Ефтимов. Тој е еден од тие што лично ги пречекал неговите коски во Скопје во 1946 година, пренесуваат дел од медиумите.

Вработените во здравството најавуваат протест на 8 април

Вработените во здравството нема да добијат усогласување на платите со порастот на минималната плата поради непотпишувањето на анексот на колективниот договор. Поради тоа на 8 април најавуваат протест што ќе почне од пред зградата на Сојузот на синдикати на Македонија, а ќе заврши пред Министерството за здравство.

- Протестот ќе биде токму во насока на изразување незадоволство од непотпишувањето на анексот на колективниот договор којшто веќе беше завршена работа, но поради политичките игри остана непотпишан и со тоа повеќе од 20 илјади работници во здравството остануваат без усогласувањето на нивните плати со порастот на минималната плата, соопшти денеска претседателот на ССМ Слободан Трендафилов. 

Според информациите на ССМ, освен вработените во здравството, усогласување на платите ќе нема и во образованието и во Министерството за внатрешни работи.

- Усогласување со порастот на минималната плата ќе нема и во образованието поради непотпишување на колективниот договор. Според моите сознанија, и вработените во Министерството за внатрешни работи нема да добијат усогласување на палтите, меѓутоа управата на локално ниво, правосудството, Правобранителството, јавнообвинителската служба, судската служба и.т.н. ќе добијат усогласување имајќи предвид дека Синдикатот на УПОЗ потпиша низа колективни договори каде ова право е утврдено меѓутоа и законските решенија, кои се обидуваа на мала врата да ги сменат пред објавата на висината на минималната плата, го овозможуваат тоа, истакна Трендафилов. 

„АЛКАЛОИД“ ПУШТИ ВО УПОТРЕБА НОВ КАПИТАЛЕН ПРОЕКТ ВРЕДЕН 19,4 МИЛИОНИ ЕВРА

Новите капацитети за производство на цврсти фармацевтски форми, со површина од 6.200 м2, се најкрупниот инвестициски потфат на компанијата во изминативе две децении

Во насока на посветеноста за постојана модернизација и за проширување на производствените капацитети, производствените волумени и на асортиманот, „Алкалоид“ АД Скопје ја комплетираше реализацијата на својот најголем инвестициски потфат во последните две децении – новиот погон за производство на цврсти фармацевтски форми Таблетно одделение 2.0 и придружните технички простории.

Новиот техничко-технолошки капацитет, чија цел е повеќе од двојно зголемување на обемот и поголема флексибилност во производството на цврсти фармацевтски форми, зафаќа површина од 6.200 м2 (производствени и технички простории), а за него „Алкалоид“ вложи вкупно 19,4 милиони евра. За изведбата на овој објект, започната во април 2021 година, беа ангажирани 30 домашни и 16 странски компании, а градежните работи и опремувањето се одвиваа под водство на стручните служби на „Алкалоид“ АД Скопје. Просториите се изведени во согласност со строгите норми за добра производствена пракса, а сите процеси се целосно интегрирани и дигитализирани, со автоматско генерирање на сите податоци од процесните контроли.

Во новиот погон за производство на цврсти фармацевтски форми ќе се врши производство на таблети, филмувани таблети, капсули и на двослојни таблети, кои за првпат се воведуваат како технологија за производство во Македонија. Станува збор за таблети што содржат неколку активни супстанции со различни хемиско-физички својства или со различен начин на ослободување на состојките, кои внимателно и прецизно се дозирани, но физички одделени со соодветно обезбедена стабилност и делотворност, овозможувајќи им на пациентите целосната терапија од неколку лекови да ја земаат само преку една таблета. Опремата за производство на цврсти фармацевтски форми е набавена од светски познати производители на опрема од овој вид: GEA (опрема за влажна гранулација), Alexanderwerk (опрема за сува гранулација), Lodige (опрема за хомогенизација), Fette (преси за таблети), Glatt (систем за филм-обложување), De Lama (автоматска машина за перење контејнери) и други.

Со пуштањето во употреба на новата техничко-технолошка единица за производство на цврсти фармацевтски форми двојно се зголемува производствениот волумен, па така, наместо досегашниот капацитет од 2 милијарди таблети годишно, моменталниот проектиран производствен капацитет е повеќе од 4 милијарди таблети годишно.

„Во динамична индустрија каква што е фармацевтската пласманите обично кореспондираат со инвестициите, вештините и знаењето, кои во изминативе две децении ги насочивме кон градење на модерно и конкурентно производствено портфолио. Нашата цел останува да се диференцираме преку знаење и развој на производи со додадена вредност, а на овој курс сме решени да останеме и во иднина, работејќи на натамошна глобализација на брендот ’Алкалоид’, достоинствено и посветено, со практикување на високи етички стандарди, кредибилитет и професионален пристап во севкупните операции“, изјави Генералниот директор и Претседател на Управниот одбор Живко Мукаетов на официјалното пуштање во употреба на новиот оддел, кое се одржа во присуство на високи претставници на менаџментот на компанијата, како и на претставници на медиумите од земјата и од регионот.

Ова е еден од најкрупните инвестициски проекти на „Алкалоид“ АД во изминатите две децении. Компанијата во 2005 година имаше пласмани од 53,1 милиони евра, а во 2023 година прикажа консолидирани пласмани од 268,3 милиони евра. Следствено на овој петкратен континуиран раст, во текот на изминатите 15 години беа реализирани инвестиции во вредност од над 220 милиони евра.

Фармацевтските производи на „Алкалоид“ се присутни на пазарите во повеќе од 40 земји во светот.

Летно сметање на времето од недела 31 март

Летното сметање на времето започнува в недела на 31 март во 02:00 часот, кога со поместување за еден час нанапред времето во 02:00 часот ќе се смета како 03:00 часот. 

Владата, на предлог на Министерството за економија, денеска на седница донесе Одлука за денот и моментот на воведувањето и денот и моментот на завршувањето на летното сметање на времето во 2024 година.

Како што соопшти вечерва владината прес-служба,  летното сметање на времето завршува на 27 октомври во 03:00 часот, така што со поместување за еден час наназад времето во 03:00 часот, се смета како 02:00 часот.

Одлуката за воведувањето летното сметање на времето е согласно Законот за сметање на времето („Службен весник на Република Македонија“ бр.17/96 и 16/97) и согласно европски директиви.

Популарно