Алија Сиротановиќ: Легендарниот рудар кој за награда бараше поголема лопата

Рударот од Бреза, централна Босна, Алија Сиротановиќ, еден од најпознатите „јунаци на социјалистичкиот труд“ во бивша СФРЈ, почина пред точно 24 години, потсетуваат сараевските медиуми. Легендарниот рудар од тогашната власт како награда бараше само една поголема лопата.

sirotanovic-700x352

Легендата за Сиротановиќ настана откако на советот на експерти од рудникот Бреза и копачите од истиот, во 1949 година, Сиротановиќ предложи неговата бригада да добие можност да работи на три места и се обврза себеси дека ќе го надмине рекордот на познатиот советски рудар Алексеј Стаханов.

Тоа беше првокласна пропагандна случка, предлогот беше прифатен, а Сиротановиќ и неговата бригада на 24 јули, 1949 година започна со соборување на споменатиот рекорд. Самиот Сиротановиќ истиот ден го собори светскиот рекорд во копање јаглен, ископувајќи неверојатни 152 тони во осум работни часа, со тоа надминувајќи го рекордот на Стаханов за дури 50 тона повеќе.

alija-sirotanovic

Поголема лопата со која би се копало уште побрзо, наводно, била единствената награда која Алија ја побарал од тогашната влас, откако се прославил со своето ударништво и труд.

Сиротановиќ стана симбол на работничката класа и беше одликуван со Орден на хероите на социјалистичкиот труд.

Неговиот лик подоцна беше отпечатен на банкнотата од 20.000 југословенски динари, а една улица во неговото родно место Трториќи го носи неговото име.

Наводно, познатиот филм “Мермерниот човек“ (Czlowiek z marmuru) од полскиот режисер Андржеј Вајдa беше инспириран токму од ликот и делото на Сиротановиќ, а песната „Срце, раце и лопата“ од култните Забрането пушење го овековечи во музиката.

Над 3.000 универзитетски професори во Србија ги поддржаа студентите

Повеќе од 3.000 универзитетски професори од Србија потпишаа отворено писмо за поддршка на студентите во нивните протести и барања. Бројот на потписници постојано расте, наведува Бета.

„Одлучно стоиме со нашите студенти во заедничката борба за подобро општество“, се вели во пораката на професорите. Тие остро го осудија секој обид на властите да ги заплашат студентите со јавно објавување на нивните приватни податоци и други форми на притисок.

Професорите упатија апел до надлежните институции да постапуваат совесно и одговорно во својата работа.

Ден на жалост во Србија поради трагедијата во Цетиње

Во Србија денеска е Ден на жалост поради убиството на 12 лица и ранувањето на четири лица во градот Цетиње, во јужна Црна Гора.

 Владата на Србија одлуката за Денот на жалост ја донесе на вчерашната седница на предлог на претседателот на Србија, Александар Вучиќ.

Седницата почна со едноминутно молчење за жртвите од масовното убиство во Цетиње.

На 1 јануари вооружен маж застрела седум мажи, три жени, меѓу кои и сестра му, и две деца на возраст од 10 и 13 години во Цетиње, по што се застрела во главата и почина на пат кон болница.

Четворицата тешко ранети се во болница.

Комеморација на Цетиње, трет ден на жалост во Црна Гора

По повод масакрот што се случи на 1 јануари во Цетиње, кога беа убиени 12 лица, денеска во Владиниот дом во овој црногорски град се одржа комеморативна седница во чест на жртвите.

Комеморацијата започна со минута молчење за жртвите, по што беше нагласено дека ова е еден од најголемите предизвици кои ги погодиле Цетиње и Црна Гора.

Градоначалникот на Цетиње, Никола Ѓурашковиќ, истакна дека со тагата која ги обедини сите, се собрале пред еден од најтешките предизвици што ја погодил заедницата.

– Уште една незапаметена трагедија ги погоди Цетиње и Црна Гора. Загубата на 12 животи не остави во шок и неверување. Особено боли загубата на двајца ангели, симболи на невиноста. Оставија празнина во нашите срца. Единствено што можеме е да изразиме искрено сочувство на семејствата и да им помогнеме во нивната болка, изјави Ѓурашковиќ.

Тој додаде дека ова не е само загуба за семејствата, туку и за целото општество.

– Сите треба да се запрашаме – зошто вакво нешто повторно се случи и зошто како општество го дозволивме тоа. Државата мора системски да реагира. Тоа им го должиме на жртвите и нивните семејства. Одговорноста мораме и сакаме јасно да ја бараме, подвлече Ѓурашковиќ.

На комеморацијата присуствуваа претседателот на Црна Гора Јаков Милатовиќ, министерот за надворешни работи на Црна Гора Ервин Ибрахимовиќ, бројни министри од Владата на Црна Гора, претставници на локалната власт, како и членови на семејствата на трагично загинатите.

Во пукањето што се случи на 1 јануари во Цетиње, беа убиени 12 лица, а шестмина беа повредени. Напаѓачот, Ацо Мартинојевиќ (45), по крвавиот напад изврши самоубиство.

Поради трагедијата на Цетиње, во Црна Гора беше прогласена тридневна жалост на 2, 3 и 4 јануари.

Популарно