Што кријат раселените села низ Македонија? Приказна за селото Страцин и неговите мистерии

Кога си свесен дека во Македонија постојат места што допрва треба да се истражат, не ти преостанува ништо друго, освен да собереш добро друштво и со ранци на грбовите да заминете во едно необично, да не речам македонско патешествие. 

Едно неделно утро, заедно со тројца другари со автомобил се одвезовме до селото Страцин, кое се наоѓа во североисточниот дел на Општина Кратово.

Немав никакви очекувања за она што точно се наоѓа таму. Оддалеченоста од 31 километар од Куманово ја поминавме во пријатно расположение, уживајќи со музиката на Pink Floyd.

И кога стасавме во селото од разбиен тип, сфативме дека направивме вистински избор. Прво, нè пречекаа група од неколку деца, кои кога нè здогледаа со камери в раце, почнаа да нè доживуваат како некои дојденци што вознемируваат, барем таков израз им стоеше на лицата.

Мотивирани да го започнеме истражувањето, се напивме вода од селската чешма, која истовремено имаше улога на спомен-плоча и беше посветена на загинатите партизани за време на Втората светска војна. Веројатно означените имиња беа жители на Страцин и околните села.

Освежени поминавме покрај селската кооперација, или еден од двата супермаркети што ги имаше во околината. Како и обично, налетавме на неколку мештани кои пиеја пиво и се сладеа со колбаси и вегета. Слика што секогаш се сретнува во помалите села.

Искрено, никој од нас не очекуваше дека пријателски ќе бидат поставени, па еден од нив, самоволно прифати да не прошета наоколу и подетално да ни ги открие знаменитостите.

 

Денеска патот ме одведе во селото Страцин. За време на Југославија биле поставени противтенковски барикади за да се спречи можна инвазија, која никогаш не се случила. Масивните челични триаголници сé уште стојат и зборуваат името на минатото. Продолжувам да ја истражувам #македонија ° Пријатели ако знаете некоја интересна локација споделете ја со мене, па може и да ја посетиме ✌ __________________________ #goprooftheday #iamtb #outside_project #rebornphoto #vscomacedonia #skopjeinfo #madeinmacedonia #ig_macedonia #instagraphy #vscobalkan

A post shared by Evgenij Houp (@evgenij.houp) on

Прво нè однесе да ги посетиме противтенковските барикади, кои наредени на ридот оддаваа една пост-воена атмосфера, барем нешто слично што имам видено на видео-игри.

Низ муабет дознавме дека Страцин отсекогаш бил стратешка точка, токму поради таа причина се изградени и бункери под ридовите и дека челичните триаголници биле донесени за да се спречи можна инвазија од Исток, која за среќа, никогаш и не се случила.

Потоа човекот ни го покажа патот до напуштената воена база, која на сите ни овозможи незаборавно искуство. Моравме низ еден тесен премин да се „пикнеме“ во внатрешноста на земјата ако сакавме да влеземе во мрежите на подземните тунели кои се простираа под двата рида.

Внатре немаше никакво осветлување, благодарение на телефонските блицеви успешно почнавме да се движиме низ мувлосаните и влажните тунели, полни со лилјаци. Ги видовме и просториите каде што на времето престојувале војниците, чии врати се затворале одвнатре во случај на опасност.

Во таква ситуација немале друг избор, освен да останат под земја со вградена вентилација и буриња со вода.

„Раштркани“ низ околните ридови, постојат неколку излези и токму на ова место се воделе борби меѓу македонските партизани и окупаторите за време на Втора светска војна.

Се сеќавам дека дедо ми ми има зборувано дека неговиот татко, кој бил поштар, бил убиен во Страцин. Толку многу приказни од тоа време имам слушнато за околината.

 

Кога ќе посетите некое нетуристичко село имате неколку можности. Да зборувате со мештаните, да провалите во напуштени куќи, да пиете пиво и да јадете колбаси со вегета во коперација или да скокате од карпа и да го истражите секој милиметар од природата. Е па јас го избрав последното 🌠 _________________ #инстаграмџии #фотонателефон #фотонаденот #reborn #vscomacedonia #skopjeinfo #madeinmacedonia #macedonia #ig_macedonia #македонија #instagraphy #jumping

A post shared by Evgenij Houp (@evgenij.houp) on

Кога излеговме на површина, оставајќи ги зад себе воените сведоци се упативме до црквата Свети Димитрија, ни требаше пешачење од дваесет минути за да стигнеме до религискиот објект.

Попатно од мештаните дознавме дека црквата била изградена уште во 1847 година и кога пристигнавме во пространиот двор немаше никој. Не успеавме да влеземе внатре, но доволно беше што ја обиколивме црквата во правоаголна форма за да го почувствуваме протокот на енергија, која речиси сите нè смири.

На само педесетина метри од црквата се наоѓаат селските гробишта, и навистина привидот не беше пријатен. Се чувствуваше една напнатост помеѓу нас, посебно што атмосферата и околната пустелија потсетуваше на некаков сет од евтин хорор филм.

Обраснати споменици, исушени венци и недогорени свеќи заедно со готските форми - сликата што ја оставивме зад себе кога решивме да продолжиме понатаму.

Како последна точка од патешествието ќе го издвојам природниот резерват што се наоѓа таму, на надморска височина од 804 метри, кој по напорно искачување го најдовме.

Интересен е феноменот што камените плочи изрешетани со локви вода, претставуваат домови за самовилските ракчиња, вид на безрбетници од слатководните екосистеми кои се класифицирани како загрозени видови.

 

Сакам да се преселам на некој остров и токму таму да ја најдам својата припадност, помеѓу сите тие издигнати дрвја, во друштво на островјани, разочарани од изопаченоста на урбаното општество, на целиот човечки лошотилак и неморалност, убитачните навики, големите трошкови кои наместо да го направат животот пријатен, луѓето ги третира како скотови. Сакам да бидам со оние луѓе кои заминале од сета политичка корупција, криминал, конфликт на моќ, и ред други непристојности, со таа мала група кои се одврзале себеси од болестите на модерното време и запоседнале еден таинствен свет, недостапен за сите. ______________________ #goprohero5 #goprooftheday #instagraphy #instagraphytk #rebornphoto #outside_project #vscomacedonia #фотонаденот #инстаграмџии

A post shared by Evgenij Houp (@evgenij.houp) on

Иако немавме можност да ги видиме ракчињата, кои едвај се гледаат со голо око, сепак задоволни од целата авантура се вративме на почетната точка.

Пред заминување, седнавме со мештаните на по едно пиво и опуштени од напорното пешачење се упативме спрема Куманово, сфаќајќи дека и нашите македонски краеви кријат богатство и мистерии за кои воопшто не сме свесни дека постојат.

Накитот кој го носи една личност може да ви помогне да ја прочитате како отворена книга

Не е тајна дека постои директна врска помеѓу работите што ги носиме и нашата личност. Носењето различна облека, чевли и додатоци може да го подигне нашиот дух и да ја зголеми нашата самодоверба.

Но, кога станува збор за накитот, оваа врска е уште поочигледна. Овие парчиња ни служат подолго од облеката и понекогаш стануваат нешто повеќе од само прекрасен додаток. И ако знаете што значат различни парчиња накит, ќе научите како да ги читате луѓето како отворена книга.

Разиграни и слатки додатоци

Луѓето кои избираат слатки и разиграни парчиња накит во форми на животни, играчки или шарм се уште се деца внатре. Тие се пријателски расположени, дружељубиви и сакаат да бидат во центарот на вниманието. Овие луѓе се секогаш подготвени да помогнат и да ја ценат хармоничната врска.

Винтиџ накит

Ако претпочитате винтиџ накит, тогаш сте чесни и вредни. Овие луѓе ги ценат традициите и ги третираат другите со почит. Тие сфаќаат сè сериозно и понекогаш знаат да бидат строги. Единствениот проблем со кој може да се соочат овие луѓе е нивната неможност да уживаат во сегашноста.

Накит со логоа

Логотиповите се форма на визуелна комуникација. Личноста која избира брендирани парчиња ја покажува својата поврзаност со идентитетот на брендот. И не е тешко да се прочита оваа порака бидејќи повеќето дизајнери имаат свои стилови и форми.

Луѓето кои избираат накит со логоа често се обидуваат да ги импресионираат другите и да го нагласат нивниот статус.

Сребрен накит

Сребрениот накит покажува дека неговите носители не би трошеле пари на нешто за да ги импресионираат другите. Тие не чувствуваат потреба да се фалат со она што го имаат. Оние кои претпочитаат сребрен накит се самоуверени, независни и ја ценат природната убавина.

Пенлив накит

Со носење пенлив накит, луѓето се обидуваат да се направат попривлечни и да привлечат внимание на нивниот статус и богатство.

Според студиите, луѓето обично претпочитаат предмети кои се прикажани на сјајна површина отколку оние поставени на мат. Некои психолози веруваат дека нашата привлечност кон сјајни и сјајни предмети произлегува од нашата вродена потреба да бараме вода, која е највредниот ресурс.

Накит украсен со природни камења

Отворените и друштвени луѓе имаат тенденција да избираат накит украсен со природни камења или изработен од дрво, школки или други органски материјали. Ја сакаат природата и ги ценат природните нешта во животот.

Изјавен накит

Овие луѓе имаат тенденција да избираат големи или извонредни парчиња кои изгледаат како да викаат: „Јас сум тука, погледни ме!“

Екстроверти по природа, овие луѓе повикуваат на внимание и препознавање. Тие се добри во импровизирање и се уметнички, авантуристички и опремени со остри умови. Тие секогаш ги пречекуваат новите можности и му пристапуваат на животот со флексибилен начин на размислување, способни да се прилагодат на какви било промени што се случуваат во животот.

Рачно изработени додатоци

Ако некој избере рачно изработен накит, тој ужива да има нешто што никој друг го нема. Додека ги носат овие парчиња, тие ја изразуваат својата оригиналност.

Талисмани и амајлии

Различни симболи, како злото око или хамса, се универзални. Накитот со симболи како овие не само што го нагласува статусот на личноста, туку ја открива и душата на оној што го носи. Овие додатоци покажуваат дека личноста е на пат кон самооткривање и духовен раст.

Пирсинг

Во денешно време, пирсингот на лобусот стана многу популарен.

Ако некое лице носи повеќе од една обетка во увото, тоа значи дека е планер. Тие се држат до својот распоред и секогаш пишуваат сè во нивниот календар за да бидат сигурни дека ништо не пропуштаат.

Денес е Велика Сабота - денот меѓу смртта и воскресението

Сабота, значи покој. Велика Сабота е ден на покојот, ден на Покојникот, ден на Најголемиот покој и на Најголемиот Покојник. Велика Сабота е денот меѓу смртта и воскресението, меѓу Петок и Велигден, денот што ги спојува распнувањето и радоста. Денот на Големиот Покој е времето кога Христовото тело е во гробот. Покојникот е внатре од вчера. Овој е втор ден на нашата жалост, тага и молк. Ден на длабоко молчание, созерцание и покој. Овој е денот на оплакувањето на Покојникот. Тогаш, Мајка Му – Пресветата Богородица и жените мироносици, по погребението, Го оплакувале Господа Исуса Христа. Денес се изразува болката, тагата и жалоста на Пресвета Богородица. За нас, па, ова е ден за сози на љубовта и благодарноста.

Велика Сабота е определена како Ден за чување на гробот. Денес сите сме крај Христовиот гроб. Се поклонуваме пред Плаштаницата, на која е претставено телото Господово при погребението, и положено во гробот. Тоа е украсениот гроб Христов, на сред црква, пред кој стоиме и молчешкум се молиме. Се протнуваме под неа на колена, со понизност. Го чекаме Воскресението. Ова е ден за прославување на неискажливата љубов од Богочовекот кон луѓето. Велика Сабота е ден на исчекување, ден на свештен трепет пред Христовото Воскресение. Смртта не може да Го задржи самиот Живот – Животодателот. Саботата е денот кога, во почетокот, Бог, откако го завршил создавањето на светот и човекот, видел дека е сè добро и се успокоил, се одморил, отпочинал и овој ден станал ден на покојот. Исто така и Христос го завршил Своето богоспасително дело до Петокот попладне и во Саботата, успокоен, во божествен покој лежел во гробот, заспан во смртен сон. Велиме заспан, затоа што и Он така рече за умрената девојка која ја воскресна од мртвите, а на луѓето што плачеа им рече: „Девојката не е умрена, туку спие“ (Матеј 9, 24; Марко 5,39; Лука 8,52). 

Велика Сабота е крајот на празничноста на саботата, оттогаш престанува саботата да биде основниот празник, бидејќи потоа ќе се празнува неделата – денот на Воскресението и спасението, денот на христијанството и на новата ера, денот по Христа. Денес одбележуваме три вашни настани: упокоението и престојот на Христа во гробот, чувањето на гробот со стража и Христовото слегување во адот (пеколот) и отворање на рајот. Богослужбата е поврзана со содржините од Библијата. Најпрво, пред плаштаницата, се читаат текстови од пророкот Језекиил: пророштвото за воскресението од мртвите (Језек. 37,1-14), а по нив, Апостолот ни кажува за тоа дека треба да го отфрлиме стариот квас, „оти Христос, Пасхата наша, се закла за нас“ – „Христос нè искупи од клетвата на Законот“ (1. Кор. 5,6-8; Гал. 3,13-14) и најпосле, Евангелието говори за запечатувањето на гробот и поставувањето стража (Матеј 27,62-66). На Литургијата, пак, се чита Евангелието за Христовото воскресение (Матеј 28,1-20) и богослужбено оттогаш започнува Воскресението.

Во Ерусалим, на Велика Сабота, во гробот Господов, катагодина се случува чудо: Бог го дава Светиот благодатен оган на Ерусалимскиот патријарх и преку него, на сите луѓе. Од гробот Христов, верниците го разнесуваат огнот до сите домови во Светата Земја, а поклониците (аџиите кои биле таму) го носат низ целиот свет. Цел свет се осветлува со светлината на Христовото воскресение и светлината на Христа – Сонцето на правдата и радоста. На трпезата строг пост. Велика Сабота е единствената сабота во годината, кога постот е строг и не се јаде зејтин. Но, за поткрепа на оние што се на целодневната молитва, допуштено е и вино.

„Да се биде претприемач значи да најдеш начин да направиш нешто, а не да најдеш изговор“ – Втора епизода од поткастот „Гласот на МААА“

Вториот поткаст на „Гласот на МААА“ на Македонско-Американската Алумни Асоцијација (МААА) носи наслов „Младите и можностите за претприемништво“.

Дали земјава има потенцијали за претприемништво на младите, ако знаеме дека сме лидери со младинска невработеност? Со таа дилема започна вториот поткаст кој го модерираше Ана Зафирова, новинарка и членка на МААА. Заедно со неа во поткастот учествуваат и Моника Ризовска Таневска, претседателка на Women in Tech Macedonia и ко-основач на Ways2Help и Данчо Димков, претприемач, автор на претприемничка литература, основач на неколку компании а, меѓу нив Bizz Bee Solution.

Низ своите инспиративни лични приказни соговорниците го приближија претприемничкиот животен пат и искуствата кои ги имале.

„Претприемништвото ми помогна за да си го откријам моето „зошто?“. Низ животот има одредени работи што нè трошат, а одредени што нè полнат. Токму претприемничкиот дух ме принуди да се прашам, што е тоа што ми ја дава енергијата и да сфатам дека сум од оние луѓе кои ги исполнуваат работите со кои оставам импакт, кога правам нешто добро. Со Ways2Help им помагаме на социјално загрозени семејства, и тие мали чекори кои ги правиме, ми помогнаа да се спознаам себе си“ – вели Моника Ризоска Таневска.

Според Данчо Димков претприемничките вештини се учат, но подготвеноста за преземање ризици е таа која турка напред. Затоа тој ги охрабрува младите да влезат во таа приказна, да не бараат оправдувања и изговори, затоа што кога си млад ризикот е помал и учиш.

„Ако сакаш да направиш начин, ќе најдеш начин, ако не сакаш да го направиш, ќе најдеш изговор. Затоа што многу поедноставно е да ја обвинуваме државата или инфраструктурата дека е виновна за нешто, отколку да бидеш претприемач и да најдеш начин како да го совладаш предизвикот. Тоа значи hassle, се обидуваш, заобиколуваш, прекокнуваш проблеми, бараш надворешна помош, со цел да најдеме начин како да ги решиме проблемите и да изградиме подобра заедница за сите нас.“ – вели Димков.

За среќа на честите натпревари, хакатони и акцелератори и Ризовска и Димков гледаат „гладна младина“ која сака да создава и да прави убави работи, но се согласуваат околу предизвикот како таа младина треба да се задржи во земјата и да продолжи да создава тука, дома.

„Сите настани кои ги организираме со Women in Tech Macedonia, се пополнети во најкус рок значи има интерес и ентузијазам“ споделува Ризовска Таневска.  

Се надеваат дека тој интерес ќе биде пресретнат и со погодна клима и веруваат дека знаењата кои тие ги имаат ќе им бидат од полза на идните претприемачи кои ќе треба да извршат влијание и ќе направат општествени промени во нашата земја.

Ова е вториот од серијалот поткасти на МААА, насловен „Гласот на МААА“ во рамките на проектот „Алумни поттикнуваат волонтерство и воннаставни активности“ и е достапен на следниот линк: 

За дополнителни информации, Ве молиме контактирајте со Зорица Трајкова Стрезовска, претседателка на МААА, на email [email protected] или на телефонскиот број 078/29 79 30.

Со почит,

Македонско-американска алумни асоцијација

Популарно